به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، «محمد حسنوند» از قضات دادگستري استان ايلام در پاسخ به اين سوال که زن در چه شرايطي مي‌تواند تقاضاي طلاق کند؟، يادداشتي را به اين شرح نوشت:
دفترچه‌هاي ازدواج که در دفاتر ازدواج ثبت مي‌شوند داراي بندهايي هستند که در صورت امضاء از سوي شوهر، زن اين اختيار را خواهد داشت که پس از حصول اين شرايط راسا در دادگاه‌هاي خانواده حاضرشده و تقاضاي طلاق نمايد.
دربند «الف» اين عقدنامه‌ها آمده است: ضمن عقد نکاح خارج لازم زوج شرط کرد هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخيص دادگاه تقاضاي طلاق ناشي از تخلف زن از وظايف همسري يا سوء اخلاق و رفتار وي نبود، زوج موظف است تا نصف دارايي موجود خود را که در ايام زناشويي با او به دست آورده است طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل کند.
دربند «ب» آن نيز ضمن عقد نکاح خارج لازم زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکيل غير مي‌دهد که زن در صورت تحقق شرايطي، از ناحيه مرد وکيل است خودش شخصاً يا با انتخاب فرد ديگري به‌عنوان وکيل به دادگاه مراجعه کند و پس از اثبات ادعا، درخواست طلاق کند.
شروط ضمن عقد نکاح شامل ۱۲ شرط است که به آن شروط دوازده‌گانه عقد نکاح مي‌گويند. اين شروط عبارت‌اند از:
1. زن مي‌تواند از دادگاه تقاضاي صدور طلاق کند، در صورت خودداري شوهر از دادن خرجي زن و انجام ساير حقوق واجب زن به مدت ۶ ماه.
2. دومين شرط ذکرشده در عقدنامه که به زن اجازه طلاق مي‌دهد، بدرفتاري زوج است به حدي که ادامه زندگي را براي زوجه غيرقابل‌تحمل کند.
3. سومين شرطي که باوجودآن زن اختيار طلاق دارد، بيماري خطرناک غيرقابل درمان مرد است در حدي که سلامت زن را به خطر اندازد.
4. شرط چهارم ديوانه بودن مرد است درزماني که امکان فسخ وجود ندارد.
5. پنجمين شرط مندرج در عقدنامه، اشتغال مرد به کاري است که به حيثيت و آبروي زن و مصالح خانوادگي او لطمه بزند در اين صورت زن مي‌تواند تقاضاي طلاق کند.
6. محکوميت شوهر به مجازات ۵ سال حبس يا بيشتر، يا به جزاي نقدي که براثر ناتواني از پرداخت، منجر به ۵ سال بازداشت شود يا به حبس و جزاي نقدي که مجموعاً منتهي به ۵ سال بازداشت يا بيشتر شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد نيز يکي ديگر از شروط ضمن عقد نکاح است که به زن امکان مطلقه شدن را مي‌دهد.
7. ابتلا زوج به هرگونه اعتياد مضري که به تشخيص دادگاه به اساس زندگي خانوادگي خللي وارد آورد و ادامه زندگي را براي زوجه دشوار کند مانند اعتيادي که منجر به بيکاري مرد، فروش اثاثيه منزل و وارد نمودن ضرر به‌سلامت جسمي و روحي زن و فرزند شود.
8. چنانچه زوج زندگي خانوادگي را بدون عذر موجه ترک کند يا اينکه ۶ ماه متوالي بدون عذر موجه غيبت کند، زن مي‌تواند با مراجعه به دادگاه و بدون حضور شوهر طلاق خود را ثبت کند.
9. ازجمله مواردي که دادگاه تقاضاي زن را براي طلاق مي‌پذيرد و در عقدنامه نيز ذکرشده، محکوميت قطعي زوج براثر ارتکاب به جرم و اجراي هرگونه مجازات اعم از حد و تعزير است که مغاير باحيثيت و شئون خانوادگي زن باشد تشخيص اين امر نيز با توجه به وضع و موقعيت زن و عرف و موازين ديگر با دادگاه است.
10. دهمين شرط از شروط دوازده‌گانه عقد نکاح، بچه‌دار نشدن مرد پس از گذشت ۵ سال از زندگي مشترک به جهت عقيم بودن يا عوارض جسمي ديگر است که در اين صورت زن مي‌تواند تقاضاي طلاق کند.
11. همچنين چنانچه زوج مفقودالاثر شود و ظرف ۶ ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پيدا نشود نيز دادگاه حکم طلاق را صادر مي‌کند.
12. آخرين شرطي که زوج در عقدنامه آن را امضا مي‌کند و اختيار طلاق را به همسرش مي‌دهد، ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر است که در صورت وقوع اين مورد، زن حق طلاق را از مرد مي‌گيرد.
زن علاوه بر شرايط مندرج در قباله ازدواج مي‌تواند حق سکونت که اختيار تعيين محل سکونت را به زن واگذار مي‌کند، حق تحصيل و حق اشتغال يا هر شرطي که مخالف اقتضاي عقد نکاح نباشد را در سند ازدواج خود با توافق شوهر درج کند.
با تحقق يکي از شرايط دوازده‌گانه و اثبات آن در دادگاه، زن مي‌تواند با استفاده از وکالت ضمن عقد با مراجعه به دادگاه خانواده و طي تشريفات قانوني نسبت به اجراي طلاق اقدام کند.
در مواردي هم اتفاق مي‌افتد که مرد و زن بر سر داشتن حق طلاق زن بدون هيچ پيش‌شرطي رضايت دارند يا زناني در پي دريافت اين حق هستند که اين مورد خارج از اين دوازده شرط در صورتي محقق مي‌شود که مرد در دفاتر استاد رسمي «وکالت در طلاق» را به زن بدهد که در اين صورت زن هرزماني و فارغ از هر پيش‌شرطي مي‌تواند از دادگاه تقاضاي طلاق کند.
منبع:ايسنا